ОЬЗ БОРЧУНА АМИН КЮЙДЕ…
Аманлыкъ органланы къуллукъчусуну касбу байрамыны алдындагъы гюнюнде «Дружба» деген бирлешген газетни баш редактору Магьамматрасул Шайыхмагьамматовну сиптечилиги булан бизге оьрде эсгерилген къуллукъну ветераны, отставкадагъы подполковник Абдулбасир Къалсынбекович Жанмурзаевлерде къонакълыкъда болма тюшдю. Абдулбасир Къалсынбекович бираз кюйсюз болуп ятывда экенге оьзюбюзню сапарыбызны гюнюн алданокъ белгилеген эдик.
Гелген къонакъланы даим шат къаршылайгъан бу ожакъ бизге де шолай янашды. Гьюрметли тамазаны кёп сюеген къызлары ва инамлы агьлю ёлдашы-сырдашы Халжат Жамалдиновна булан бирге тапдыкъ. Акъсакъалны башлыгъында тёр тамда илинип кёп орденлер ва медаллар тюйрелген кителин гёргенде, биз къонакъ тюшген ожакъны башы саяв адам тюгюл экенини ва ону халкъгъа, элге, Ватангъа этген гьалал къуллугъу негьакъ гетмегенни англадыкъ.
Бизин ёлугъувубузну къаравуллайгъан шат юзлю Абдулбасир Къалсынбековични Магьамматрасул Магьамматович ва «Къумукъ тюз» газетни редактору, шаир Гёгюрчюн Атаева касбу байрамы булан къутладылар.
Лакъырлашывну барышында биз гёрген ишлейген йылларындагъы эсделик суратлар, Гьюрметлев грамоталар, Баракалла кагъызлар загьматны ветераныны яшав-намесини шагьатнамасы йимик гьис этилди.
Уьй есини олжасы Халжат Жамалдиновна яшав ёлдашыны уьстюнлюклери, бир ерден башгъа ерге иши булан байлавлу гёчюп тургъанлыгъы, пенсиягъа чыгъыву ва артдагъы 10 йылны ичинде ону атын тутуп гьеч адам сорамайгъанлыгъы гьакъда хабарлады.
Абдулбасир Жанмурзаев 1940-нчы йылны 10-нчу октябринде Бабаюртда тувгъан. Гетген йыл ол оьзюню 80 ва агьлю къуруп яшайгъан 50 йыллыкъ юбилейлерин белгилеген. 1943-нчю йыл ата-анасы Хасавюртгъа гёче ва Абдулбасир мунда школаны битдире. Асгерден къайтгъан сонг Дагъыстан пачалыкъ университетни физика-техника факультетине тюше. Загьмат яшавуну биринчи абатларын 1968-нчи йыл Хасавюрт электросетде башлай. КПСС-ни шагьар комитетини биринчи секретары Н. Н. Ткаченкону рекомендациясына гёре, 1969-нчу йыл Магьачкъалагъа аманлыкъны пачалыкъ органларыны оперуполномоченныйы этилип ишге чыгъа. 1970-нчи йыл Къызылюрт шагьаргъа, 1974-нчю йыл Хасавюртгъа ишге бакъдырыла. 1978-нчи йыл Ташкентде билимлерин камиллешдиреген курсланы битдирген сонг Бабаюртда, 1983-нчю йыл Новолак КГБ-ни начальниги болуп белгиленген.
— Гьали буса, — дей Халжат Жамалдиновна, – «отставкагъа чыкъгъан» деген ой булан хыйлы заман разилешмей турдум. Мычыгъыш бойлардагъы агьвалатланы заманларында пенсияда болса да, савлугъуна чул бермей, берилген тапшурувланы кютме гете эди.
Жагь айланашлы Абдулбасир кёплеге загьмат ёлун танглама себепчи болгъан адам. Ол «Тетиксиз къуллугъу учун» деген биринчи, экинчи, уьчюнчю даражалы, «ДАССР-ни Дав гючлерине 60 йыл», «СССР-ни Дав гючлерне 70 йыл», «Ю. В. Андроповгъа 100 йыл» деген юбилей медаллар ва «СССР-ни КГБ-сине 60 йыл» деген тёшюне тюйрейген белги, «Аманлыкъны пачалыкъ органларына 100 йыл» деген юбилей белги, экинчи даражалы «За верность традициям» деген орден, 1984-нчю йылда лап оьр савгъат Къызыл Юлдуз орден булан савгъатлангъан.
Абдулбасир Къалсынбекович къайда ишлесе де, оьзюнден сонг яхшы эсделиклер къоюп яшагъан адам. Ол кёп керенлер райсоветни депутаты болуп сайлангъан. Ватанын якълап 25 йылны боюнда ишлесе де, пачалыкъны янындан бир якълав да тапмагъан, айтагъаным, аврувлар къазанса да, турма уьй къазанмагъан. 1999-нчу йыл Хасавюртну бандформированиялардан сакълайгъанда «Грозненский» микрорайонну якълайгъан группагъа башчылыкъ этген. Шо йылларда шагьарны башчысы, гьали буса Пачалыкъ Думаны депутаты Сайитпаша Умахановдан баракаллагъа лайыкълы болгъан. Сонггъу йылларда буса Магьачкъалада Москва пачалыкъ институтну юридический факультетинде студентлеге дарс берип тургъан.
Къатыны Халжат булан Абдулбасир Къалсынбекович дёрт къызны оьсдюрген. Яшавунда «Салкъын-сувукъ баш, къайнар юрек ва таза къоллар герек» деген гьакъылгъа-ойгъа ол бютюн оьмюрюн-къысматын багъышлап яшагъан адам. Абдулбасир Къалсынбекович гьар гюн къызларыны, агьлюсюню, торунларыны, къурдашларыны, хоншуларыны гьай этивню гючю булан яшай. Шо гьай этивге де биз, редакцияны къуллукъчулары, оьз къошумубузну болдура туруп, Ватанны патриотуна баракаллабызны билдиребиз. Демли лакъырлашгъан сонг бизин татывлу пилав ва арив ийисли чай булан къонакълыкъ этдилер.
Аврувдагъы адамны гёнгюн алмакъ ону ругьун гётермек, тез къолайлашдырмакъ учун бир гезик гьакъылбайгъа не дарман гьажатлы бола деп сорагъан болгъан дейлер. Ол да: «Сююв булан гьакъ юрекден этилеген гьай этив», — деп жаваплангъан. «Шо да кёмек этмесе?». – «Дарманны къадарын, оьлчевюн кёп этме тюше», – деп жавап берген.
Абдулбасир агъавгъа кёп сююп гьайлы янашагъан олжасы Халжат ва къызлары гьар гюн, гьар сагьат оьрде гьакъылбай эсгерген сююв булангъы гьайлы янашыв деген дарманын-эмин бир де кемитмей оьлчевюн де гюнден гюнге кёп этип берегенни биз оьзюбюз де гьис этдик. Шо буса узакъ къалмай сююмлю ата, агьлюню башы узакъ бармай аякъгъа туражакъгъа инамлыкъ тувдура. Шолай болма да герек.
Магьаррам АЛИМГЬАЖИЕВ.
«Къумукъ тюз» №1. 2022 йыл.
